Sinds enige tijd begeleid ik een cliënt die zich in een eigenaardige situatie bevindt:
Het gaat om een jong volwassene tussen 25-30 jaar met een tamelijk belast verleden. Op dit moment is er geen enkel inkomen, noch uit werk, noch uit uitkering.
De cliënt heeft mij om hulp gevraagd omdat de situatie, zo wordt aangegeven, boven het hoofd groeit. Er lijkt geen enkel uitzicht op verbetering, van perspectief.
Vanwege het ontberen van enig inkomen lopen schulden op. De verplichte zorgverzekering en het eigen risico vormen een groot deel van de oplopende schulden.
Client heeft een beroep gedaan op hulp via de GGZ en na een eerste onderzoek luidde de conclusie: te veel klachten om een gerichte diagnose te stellen, dus doorverwezen naar een volgende GGZ instelling, dat onderzoek leverde een vergelijkbare diagnose op, aangevuld met een concrete diagnose PTSS. Vanwege de diversiteit aan klachten is echter doorverwezen naar…jawel een volgende instelling.
Ondertussen is bij het UWV een aanvraag tot Wajong afgewezen. Hoewel veel kenmerken aanwezig zijn om een Wajong toe te kunnen kennen was er in het verleden sprake van werkzaamheden die of op minimum loonniveau lagen of hoger. M.a.w. destijds heeft de cliënt kunnen werken, dus geen Wajong. Omdat in 2013 om eenzelfde reden een aanvraag tot Wajong was afgewezen, is afgezien van verder bezwaar. De hierboven genoemde diagnose welke nieuwe argumenten geven om de Wajong aan te vragen kruisten besluit tot geen bezwaar.
Vanuit het UWV kwam naast afwijzingsbrief ook de bevestiging dat vanaf heden de cliënt valt onder het zogeheten doelgroepregister en derhalve onder de zogeheten participatiewet. Dit betekent dat onder verantwoordelijkheid van gemeenten moet worden gezorgd dat betreffende doelgroep geholpen wordt bij het vinden van werk, passend bij individuele mogelijkheden. Voor werkgevers interessant vanwege de toegekende subsidies om deze doelgroep aan een baan te helpen.
Vanwege de schulden en opname in het doelgroepregister is aangeklopt bij de gemeente.
De gemeente geeft aan m.b.t. schuldhulpverlening dat deze alleen kan worden gegeven indien betreffende persoon ook inkomen heeft.
Voor de participatie en werk verwijst de gemeente naar het UWV. Het UWV wijst naar de gemeente. Zo blijkt dat er ook sprake moet zijn van een uitkeringssituatie wil men vanuit de participatiewet in aanmerking komen voor betreffend traject.
Er kan geen aanspraak worden gemaakt op (bijzondere) bijstand, want de relatie waarmee cliënt wil samenwonen verdient net boven de norm. Zo staat de relatie ook onder druk, want op basis van het eenpersoonsinkomen kan net aan worden geleefd maar daar kunnen niet ook de schulden van worden afgelost. Het is natuurlijk ook de vraag of een ander daarvoor verantwoordelijk moet en mag zijn. De schulden zijn namelijk niet samen gemaakt en bestaan voornamelijk uit ophopen van onbetaalde zorgverzekering e.d.
Overigens is cliënt gemotiveerd voor hulp, wil graag aan diens situatie werken en is zich bewust daar professionele hulp bij nodig te hebben. Cliënt wil graag onafhankelijk kunnen zijn van instellingen, wil zijn schulden inlossen en zodra mogelijk zelf voorzien in inkomsten uit werk.
Op dit moment is het zoeken van werk zonder eerst zicht te hebben op gerichte hulpverlening (traumaverwerking en genezing van een kwetsuur waarvoor specialistische operatie en herstel nodig is) en schuldhulpverlening, niet opportuun, want nu niet haalbaar wegens overbelasting.
Bent u daar nog?
Client heeft geen werk of inkomen, krijgt geen uitkering. Wordt wel onder de vlag participatiewet geschoven maar krijgt geen hulp omdat hij geen uitkering heeft. Schuldhulpverlening kan niet want er is geen inkomen…
Vanuit een organisatie welke n.b. door de gemeente is aangewezen om cliënten in kader participatiewet te begeleiden wordt hetzelfde antwoord gegeven als de cliënt al heeft gekregen van de gemeente zelf nadat hier enkele weken over heen zijn gegaan voordat dit antwoord ‘kon worden gegeven’.
Vanuit het UWV is advies gegeven toch weer een Wajong aan te vragen omdat inkomen nu prioriteit 1 is om rust te creëren, schuldhulpverlening te kunnen starten en ook het traject in kader participatiewet vervolg te geven. Tevens wordt meegedeeld dat gemeenten nog niet zo goed op de hoogte zijn van hun verantwoordelijkheden inzake de participatiewet (2015) en vaak ook geen idee hebben bij betreffende afdelingen welk beleid er geldt. Er wordt een interessante suggestie gedaan om tot Wajong is toegekend cliënt te ondersteunen met enig inkomen zodat schuldhulpverlening kan worden opgestart en eventueel kan worden terugbetaald als de Wajong is toegekend. Als de Wajong loopt kan ook gericht worden gestart met een participatietraject.
Voor BuroSinot is de oplossing simpel:
- Stem een traject van financiële ondersteuning af tot dat cliënt instaat is te werken. Want cliënt wil graag zelf kunnen voorzien in zijn bestaan hetgeen nu door alle omstandigheden nog geen kans van slagen heeft. (Wajong, aanvullende bijstand inzetten voor bepaalde tijd en op basis van afspraken waarbij ook gerichte trajectondersteuning is). Lukt het werk te vinden en vast te houden, dan geldt een tijdelijk traject. Anders kan als duidelijk is dat het vinden en vasthouden van werk niet gaat lukken de extra bijstand worden ingehouden op de Wajong tot dat deel is terugbetaald naar billijkheid.
- Door enig inkomen geldt lastenverlichting en kan schuldhulpverlening (nu nog te overzien) worden opgestart.
- Door wat financiële rust kan er worden gestart met traumaverwerking en wat verder nodig is (ook de operatie)
- Door bovenstaande kan cliënt toewerken aan het zoeken en vinden van een baan die passend is. Aangevuld met coaching traject ter ondersteuning bij vasthouden van werk en communicatie met instanties.
- Bovenstaande kan prima in onderlinge samenhang en parallel proces worden opgepakt en afgestemd. Dit voorkomt kostbare en tijdrovende bezwaarprocedures, verhoging schulden, neemt beperking van functioneren en welbevinden weg en voorkomt verergering van de problematiek en daarmee mogelijk noodzakelijke inzet van nog meer hulpverlening.
Samengevat:
- 1 coach voor het werk-begeleidingstraject en deze is ook zorg coördinator van het hele proces (afstemming met betrokken partijen, doelen/afspraken in overzicht en tijd bewaking)
- Financiering uit participatiewet
- Gemeente:
- Tijdelijke Wajong/aanvullende bijstand
- Schuldhulpverlening
- Bewind voering aanvragen, wellicht iemand uit netwerk
- Traumaverwerking/ therapie: zorgverzekering, 1 systeemgericht werkende organisatie.
- Operatie inzake kwetsuur: zorgverzekering-ziekenhuis-fysio.
Uitkomst: Twee jonge mensen kunnen werken aan een perspectief gericht op zelfredzaamheid en verdere persoonlijke en relationele ontwikkeling.
Hoe schat BuroSinot de kans van slagen in: GROOT, mits snel op bovenstaande wijze ingezet.